Carl Rogers
Η προσωποκεντρική προσέγγιση εμφανίστηκε γύρο στο 1940 από μια ομάδα ανθρώπων με επικεφαλής τον Carl Rogers. Το ενδιαφέρον του για την ψυχοθεραπεία καθώς και η πεποίθηση του πως ο άνθρωπος είναι εγγενώς έμπιστος και ικανός να κατανοεί τον εαυτό του και να λύνει τα όποια του προβλήματα χωρίς την άμεση παρέμβαση του θεραπευτή, τον οδήγησε στην προσπάθεια δημιουργίας μιας νέας θεραπευτικής μεθόδου που αρχικά ονομάστηκε μη κατευθυντική.
Ο όρος αυτός αντικατοπτρίζει την στάση του Rogers πως δεν χρειάζεται ο θεραπευτής να αποφασίζει και να καθοδηγεί τον πελάτη σε κατευθύνσεις και αλλαγές που αυτός θεωρεί κατάλληλες. Αυτό που χρειάζεται να γίνει είναι να προσπαθεί ο θεραπευτής να βοηθήσει τον πελάτη να ανακαλύψει τις ανάγκες του και να αποφασίσει μόνος του τις αλλαγές και κατευθύνσεις που αυτός θεωρεί καταλληλότερες για εκείνον. Αυτό που πρότεινε ήταν ένας τύπος θεραπευτικής σχέσης μεταξύ πελάτη και θεραπευτή όπου ο δεύτερος θα είχε μια στάση και θέση απέναντι στον πελάτη τέτοια ώστε να δημιουργήσει ένα περιβάλλον ικανό να πυροδοτήσει την ικανότητα το πελάτη για αυτο-εξερεύνηση και αυτο- ανάπτυξη. Επομένως, το θεραπευτικό αποτέλεσμα έχει να κάνει με την στάση το θεραπευτή, τα προσωπικά του χαρακτηριστικά και η ποιότητα της σχέσης που αναπτύσσεται ανάμεσα σε αυτόν και τον πελάτη, και όχι με την ικανότητα του θεραπευτή να κάνει διάγνωση, να δίνει συμβουλές, κατευθύνσεις ή να κάνει προτάσεις για την επίλυση των δυσκολιών του πελάτη. Στο πλαίσιο αυτό, ο θεραπευτής δεν δεν μοιράζονταν προσωπικά θέματα με τους πελάτες, αλλά επικεντρώνονταν στο να αντανακλούν και να αποσαφηνίζουν την λεκτική και μη επικοινωνία των πελατών προσπαθώντας να αποκτήσουν πρόσβαση στα νοήματα και συναισθήματα των όσων επικοινωνούνταν.
Μετά το 1950 η προσέγγιση ονομάζεται Πελατοκεντρική τονίζοντας έτσι πως το επίκεντρο της διαδικασίας της θεραπείας είναι ο πελάτης και όχι οι τεχνικές και οι μέθοδοι. Παρουσιάζονται οι απαραίτητες αλλά και επαρκείς συνθήκες για την θεραπευτική αλλαγή και δίνεται μεγάλη σημασία στον εσωτερικό κόσμο του πελάτη και στη κατανόησή του από τον θεραπευτή. ‘Άλλη μια διαπίστωση της περιόδου είναι η σημασία της ισότιμης συσχέτισης ή συνάντησης (encounter) μεταξύ του θεραπευτή και του πελάτη για τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για αλλαγή και ανάπτυξη. Έτσι αναθεωρείται ο ρόλος του θεραπευτή ο οποίος πλέον είναι ένα ισότιμο “πρόσωπο” (person) στη σχέση με σημαντικό ρόλο στην όλη διαδικασία.
Αυτήν την στάση ο Rogers θέλησε να την εφαρμόσει και σε άλλα πεδία ή περιβάλλοντα πέρα από την ψυχοθεραπεία, όπως στην εκπαίδευση και στην πολιτική, καθιερώνοντας πλέον το όνομα της προσέγγισής του ως Προσωποκεντρική.
Σήμερα αυτό το όνομα περιέχει το σύνολο των ιδεών του Rogers για τον τρόπο που οι άνθρωποι αναπτύσσονται και ανακαλύπτουν τον εαυτό τους σε οποιοδήποτε πλαίσιο και αν μπορούν να εφαρμοστούν.
