Εδώ και χρόνια ακούμε πως τα αντικαταθλιπτικά τύπου SSRI που χορηγούνται για ψυχοθεραπευτική αγωγή, συχνά μειώνουν τη σεξουαλική ορμή. Όμως η ανθρωπολόγος του πανεπιστημίου Rutgers της Αμερικής Helen Fisher (Έλεν Φίσσερ) που μελετάει τη βιολογική βάση της αγάπης εδώ και δεκαετίες, ισχυρίζεται πως όχι τα SSRI αντικαταθλιπτικά όχι μόνο μειώνουν τη σεξουαλική ορμή αλλά μειώνουν και τη δυνατότητα να αγαπάμε. Αν έχει δίκιο τότε εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από μια παρενέργεια που δεν έχει ληφθεί υπόψη στις κλινικές μελέτες των φαρμάκων.
Η όλο και μεγαλύτερη κατανόηση της νευροχημείας του ανθρώπινου οργανισμού, μας έχει φανερώσει πως όταν ένας νευροδιαβιβαστής επηρεάζεται, ενεργοποιεί μια αλυσιδωτή αντίδραση επιρροής άλλων νευροδιαβιβαστών και ορμονών. Επομένως. Τα SSRI αντικαταθλιπτικά όχι μόνο αυξάνουν τα επίπεδα σεροτονίνης, αλλά μειώνουν τα επίπεδα ντοπαμίνης που με τη σειρά τους μειώνουν τα επίπεδα της τεστοστερόνης και των οιστρογόνων που τροφοδοτούν τη σεξουαλική ορμή.
Η ντοπαμίνη είναι συνδεδεμένη με ορμόνες που δημιουργούν συναισθήματα ηρεμίας, ασφάλειας, εμπιστοσύνης και κοινωνικού συναισθηματικού δεσμού. Άρα για την Fisser η σεξουαλική δυσλειτουργία δεν περιορίζεται μόνο στην δυσκολία διατήρησης της στύσης ή στη βίωση του οργασμού, αλλά και στη μείωση της ικανότητας βίωσης της αγάπης και του συναισθηματικού δεσμού.
Οι διαπολιτισμικές μελέτες της Fisser την οδήγησαν στην υπόθεση πως η ερωτική επιθυμία είναι άρρητα συνδεδεμένη με τη ρομαντική αγάπη και τον χρόνιο συναισθηματικό δεσμό με κάποιον, και καθώς δεν μπορούμε να επηρεάσουμε της σεροτονίνη χωρίς να επηρεάσουμε τις άλλες χημικές ουσίες του εγκεφάλου, δεν μπορούμε να μειώσουμε την ερωτική επιθυμία στην αρχή της σχέσης ή την ρομαντική αγάπη που επέρχεται από αυτή την επιθυμία, χωρίς να μειώσουμε την επιθυμία για μακροχρόνιο συναισθηματικό δεσμό. Υπάρχει ένας διαπολιτισμικός κύκλος: ερωτική επιθυμία – ρομαντική αγάπη – μακροχρόνιος συναισθηματικός δεσμός.
Η Fisser σημειώνει πως κάποια από τα συναισθήματα και τις καταστάσεις που «θεραπεύουν» τα SSRI αντικαταθλιπτικά, είναι τα ίδια που συνδέονται με τη ρομαντική αγάπη: έντονη ενεργητικότητα, εναλλαγές συναισθήματος μεταξύ απόγνωσης και έκστασης, έμμονες σκέψεις, έντονη επιθυμία για συναισθηματική ένωση, και έντονη κινητοποίηση να κατακτηθεί το προτιμούμενο ταίρι.
Η Fisser ανησυχεί πως στην προσπάθεια μας να βελτιώσουμε τις συνθήκες ζωής του ανθρώπου με κατάθλιψη, μέσω της φαρμακευτικής ψυχοθεραπείας και οχι μόνο μέσω ψυχολογικής υποστήριξης στο πλαίσιο συμβουλευτικής η ψυχοθεραπείας , τον εμποδίζουμε να επιθυμήσει να ερωτευτεί και να δεσμευτεί συναισθηματικά με κάποιον άλλον.
Cooper, G., (2008). Do antidepressants blunt love? Psychotherapy networker, volume 36 (no. 6), page 19.
